Η Κάλυμνος τους Στέλιου Χαλκίτη.

“Με τόσους συμπατριώτες μας να μεταναστεύουν και με την κατισχύουσα εξουσιομανή λογική που διακατέχει τους μεν να θέλουν πάση θυσία να κρατηθούν στην εξουσία και τους δε να τους κατακρημνίσουν, σε λίγα χρόνια η Κάλυμνός μας θα εκλέγει κοινοτάρχη.”

Πώς έχετε στο μυαλό σας την Κάλυμνο των παιδικών σας χρόνων;

Ξέρετε, οι μνήμες που χαράσσονται στα παιδικά μας χρόνια, εκτός του ανεξίτηλου αποτυπώματος που χαράσσουν, είναι αυτές που, με μικρές παραλλαγές, διαμορφώνουν και καθορίζουν τη συμπεριφορά μας στα ερεθίσματα της εξωτερικής πραγματικότητας. Αναπολώ συχνά με νοσταλγία τις ειλικρινείς στιγμές στη γειτονιά στο χαμόγελο του «άλλου», την αθωότητα στο βλέμμα, τα ξέγνοιαστα ζεστά καλοκαίρια που περπατούσαμε ξυπόλυτοι, το μαγκάλι της κρύες νύχτες του χειμώνα. Έτσι είναι όμως, είτε μας αρέσει είτε όχι, η πραγματικότητα μας επιβάλλεται.

Ποια ήταν η πρώτη σας γειτονιά και που ζείτε σήμερα;

Γεννήθηκα στην περιοχή του αϊ-Γιώργη, στον εμπορικό δρόμο δεξιά. Επισκέπτομαι συχνά την παλιά μου γειτονιά και κάθε φορά κατακλύζομαι από αναμνήσεις, είναι η αυγή της ιστορίας μας καταγραμμένη σε πράγματα που απουσιάζουν κάνοντας αισθητή την παρουσία τους μέσα στις δικές μας μνήμες, όπως η αλάνα που ντύθηκε τσιμέντο, οι ροδιές, η βρύση δίπλα στο σπίτι μας που πίναμε με τη χούφτα νερό μετά απ’ το κυνηγητό και τόσα άλλα. Τώρα κατοικώ ψηλά, στο Άργος, πάνω στο βουνό, επέλεξα να μείνω εκεί για να συγγράφω με ηρεμία τα βιβλία μου.

Ποια είναι η αγαπημένη σας ώρα στο νησί;

Πάντα η ώρα του λυκόφωτος με συγκλονίζει, νιώθω εκείνη την ώρα σαν κάτι να μας κλητεύει να ανοίξουμε τα μάτια μας και να ζήσουμε.

Η καλύτερη θέα στην Κάλυμνο;

Να βλέπω χαρούμενα τα πρόσωπα των συμπατριωτών μας… αλλά και όταν επιστρέφω από κάποιο ταξίδι και αντικρίζω την Κάλυμνο λίγο πριν προσεγγίσουμε το λιμάνι.

Πώς θα περιγράφατε την Κάλυμνο με τρεις λέξεις σε έναν ξένο;

Η Κάλυμνος είναι φιλόξενη, τόπος δραστήριων και σκεπτόμενων ανθρώπων, με μια άγρια φυσική ομορφιά που την επιτείνουν τα παντοδύναμα βουνά της.

Τρία πράγματα που θα έκαναν την Κάλυμνο καλύτερη;

Δυστυχώς δεν φτάνουν τρία, αλλά ούτε δεκατρία. Η αιχμή αυτής της προβληματικής είναι, δυστυχώς, η ανυπαρξία εαυτού και ο πλεονασμός του «εγώ» που νοθεύουν έργω και λόγω κάθε σημαντική πρόθεση.  Πρέπει οι τοπικοί άρχοντες που έχουν εσωτερικές εκκρεμότητες να τις επιλύσουν ή να τις υπερβούν και με σθένος να σχεδιάσουν πέραν των ορίων της θνητότητάς τους. Ας επιλύσουν έστω απλά καθημερινά προβλήματα που μας δυσκολεύουν τη ζωή. Οι Καλύμνιοι αξίζουμε να έχουμε απρόσκοπτα πόσιμο νερό επί παραδείγματι στο Άργος, αξίζουμε δρόμους καθαρούς και όχι ακάθαρτους καρόδρομους, φωτισμό στους εξωτερικούς χώρους ‒δεν είμαστε νυχτερίδες να ζούμε στα πυκνά σκοτάδια‒, καθρέφτες στα επικίνδυνα σημεία, παιδικούς σταθμούς, παιδικές χαρές, δημοτική δανειστική βιβλιοθήκη και… ουκ έστιν αριθμός. Θα το πω αλλιώς χωρίς να αλλάξει η τιμή της αλήθειας, όλες αυτές οι στοιχειώδεις ελλείψεις δηλούν και καταμαρτυρούν μια απραξία μεγαλειώδη και παράξενη.

Και τρία πράγματα που χωρίς αυτά δεν θα την αντέχατε.

Χωρίς τον ήρεμο ρυθμό ζωής, την προσήνεια των Καλύμνιων και την ψυχική συμμετοχή των κατοίκων στη χαρά και στη λύπη.

Μια απρόσμενη ιστορία στην Κάλυμνο που έχετε ακούσει ή ζήσει;

Μα κυρία Νανάκη, τα τελευταία χρόνια ζούμε την τραγική  πραγματικότητα υποβιβασμού και εξαθλίωσης του τόπου μας. Θα μπορούσε να γραφεί ένα μεγάλο μυθιστόρημα, μόνο που η πραγματικότητα θα υπερέβαινε τα μυθοποιητικά στοιχεία του βιβλίου.

Συχνά στα βιβλία σας η υπόθεσή τους εξελίσσεται σε ένα νησί. Πρόκειται για την Κάλυμνο; Υπάρχουν συγκεκριμένα πρόσωπα και γεγονότα που έχουν πυροδοτήσει την έμπνευσή σας;

Ο συγγραφέας, όσο και αν το επιδιώκει, είναι πολύ δύσκολο να αποκοπεί από τα προσωπικά του βιώματα· το ίδιο κάνει και ο αναγνώστης, δημιουργεί τις δικές του συνάφειες με τα όσα διαβάζει, γι’ αυτό μπορώ να πω πως σχεδόν κάθε πρόσωπο, συμβάν ή γεγονός σε ένα μυθιστόρημα φέρει μέρος της προσωπικής ιστορίας του συγγραφέα και των αναγνωστών. Αυτό είναι το κοινό όφελος, η διεύρυνση και ο πολλαπλασιασμός του κόσμου γύρω μας.

Γιατί επιλέγετε να παρουσιάζετε τα βιβλία σας στη Θεσσαλονίκη, όπου πραγματικά τυγχάνετε εντυπωσιακής αποδοχής, και όχι στο νησί σας;

Εν πρώτοις διότι οι εκδοτικοί οίκοι που εκδίδουν τα βιβλία μου είναι στη Θεσσαλονίκη, εν δευτέροις, κακά τα ψέματα, όταν βρίσκεσαι σ’ ένα ακριτικό νησί προσπαθείς να ακουστείς και στα μεγάλα κέντρα, άλλωστε οι συμπατριώτες μας τίμησαν και τιμούν κατά τρόπο απρόσμενο κάθε μου βιβλίο.

Η Κάλυμνος των τεχνών και των γραμμάτων δεν διαθέτει δανειστική βιβλιοθήκη!

Είναι ανεπίτρεπτο. Οπισθοδρομούμε ολοταχώς. Ενθυμούμαι πριν πολλά χρόνια που πήγαινα σχεδόν κάθε εβδομάδα στον πάνω όροφο του πνευματικού κέντρου και δανειζόμουν βιβλία, πολλά βιβλία! Τώρα δεν ξέρω τι συμβαίνει!

Πώς φαντάζεστε την Κάλυμνο μετά από 20 χρόνια;

Με τόσους συμπατριώτες μας να μεταναστεύουν και με την κατισχύουσα εξουσιομανή λογική που διακατέχει τους μεν να θέλουν πάση θυσία να κρατηθούν στην εξουσία και τους δε να τους κατακρημνίσουν, σε λίγα χρόνια η Κάλυμνός μας θα εκλέγει κοινοτάρχη.

Σε ποια φάση της ζωής σας βρίσκεστε αυτή την εποχή;

Διανύω μια εξόχως δημιουργική περίοδο, διότι μέσω της συγγραφής απελευθερώνομαι από όσους καημούς –η λέξη ευρύτερα εννοούμενη‒  φέρω μέσα μου. Προσπαθώ μέσα από τα βιβλία μου να καταδείξω το αβέβαιο των βεβαιοτήτων και να καταστήσω την αμφιβολία έναυσμα για περαιτέρω σκέψη. Ο καθένας μας οφείλει, με τον δικό του τρόπο, να λειτουργεί προοπτικά για τον εαυτό του και για τους γύρω του.

Γράφετε κάτι;

Γράφω ένα νέο βιβλίο, «μια μυθιστορηματική-ψυχαναλυτική κατάδυση στα άδυτα των ανθρώπινων σχέσεων, των συμπεριφορών, του έρωτα  και γενικά της ζωής». Ήδη από τα πρώτα κεφάλαια που έχουμε στείλει, υπάρχει σοβαρό ενδιαφέρον από τους εκδοτικούς οίκους.