Ο θρησκευτικός μισογυνισμός είναι ένα από τα θέματα με τα οποία καταπιάνεται στο νέο του βιβλίο “De Profundis, Αναμάρτητοι Έρωτες” (εκδόσεις “πηγή”) ο Καλύμνιος συγγραφέας Στέλιος Χαλκίτης. Θεμελιώδη ζητήματα της ζωής, αλλά και αναχρονιστικές και κακοφορμισμένες πρακτικές και αντιλήψεις, αποτελούν πεδίο προβληματισμού και κατάθεσης της προσωπικής του οπτικής στοχεύοντας στην “ανατροπή βεβαιοτήτων”.

Έχοντας πλήρη επίγνωση της πραγματικότητας και των καλά εδραιωμένων αντιλήψεων στην κοινωνία, θεωρεί δύσκολη την αναθεώρηση παλαιών αμαρτιών και συμπεριφορών. Τονίζει όμως εμφαντικά πως «τουλάχιστον αισθάνομαι ότι δεν σιώπησα σε όσα μου προκαλούν φρίκη».

Η παρακάτω συνέντευξη έγινε με αφορμή την έκδοση του νέου του βιβλίου και το υλικό που αυτό προσφέρει για σκέψη και προβληματισμό στον ανήσυχο αναγνώστη, προκειμένου να δώσει απαντήσεις σε κομβικά, για τη ζωή του, ζητήματα:

«Είναι στιγμές που μέσα μου βράζει καζάνι, δεν καταλαβαίνω, δεν μπορώ να δεχτώ πράγματα που γίνονται έτσι, ενώ θα ΄θελα  να ’ταν αλλιώς, και ύστερα μου μιλούν για ελευθερία, μα ελευθερία είναι να σχεδιάζω εγώ κάθε στιγμή το δικό μου το σύμπαν, κι εσείς το δικό σας, και όλα μαζί να φτιάχνουν μια λαμπρή ύφανση από έντιμους κόσμους». κ. Χαλκίτη πώς μπορούν να συνυπάρξουν σε ένα σύμπαν πολλοί έντιμοι κόσμοι δεδομένου ότι εκεί ακριβώς  έγκειται η αδυναμία της αρμονικής συνύπαρξης των ανθρώπων; Αυτό που κάποιος θεωρεί ανέντιμο και δεν το αποδέχεται, για κάποιον άλλον είναι τρόπος ζωής.

Δεν ισχυρίζομαι πως κάτι τέτοιο είναι της τάξης του εφικτού. Οι συμπεριφορές των περισσοτέρων από εμάς υπακούουν, στην καλύτερη περίπτωση, σε κανονιστικής τάξης συμπεριφορές, που με τη σειρά τους δημιουργούν ανάλογη ανταποκρισιμότητα, που σχεδόν πάντα οδηγεί σε μια αμνησία χρέους προς τον συνάνθρωπο.

Ξέρουμε πως, ακόμα και αν κυριαρχεί στη ζωή μας το ενδιαφέρον για τον άλλον, πάλι θα υπάρχει το ιλιγγιώδες στοιχείο της ασύμμετρης ανταπόκρισης. Αυτό όμως δεν πρέπει να λειτουργεί εμποδιστικά στο να επιχειρούμε να αλλάξουμε, έστω κατά ένα ελάχιστο, τον χώρο γύρω μας και να δημιουργήσει ο καθένας μια καλή αφετηρία στον περίγυρό του για τη ρωγμή στο άδικο του παράλογου κόσμου.

Συμφωνείτε με την άποψη πως ο κάθε δημιουργός προσπαθεί με το έργο του να ξορκίσει τα ιδιωτικά του δαιμόνια;

Θίγοντας, έστω με μυθιστορηματικό τρόπο, ένα θέμα, ουσιαστικά τι κάνουμε; Γράφουμε με λέξεις τα ονόματα των εννοιών, παράγουμε ονόματα, δείχνουμε απωθημένα στα πρόσωπα, ιδιότητες, διαταραχές, προσκολλήσεις, ταυτίσεις, ανείπωτα. Μέσα σ’ αυτά οπωσδήποτε είναι και προσωπικοί μας εφιάλτες, αλλά και αρκετά απ’ αυτά που στοιχειώνουν καθημερινά τις κοινωνίες.

Πολλά μεγάλα ζητήματα, αλλά με απόλυτη συνάφεια μεταξύ τους, σε ένα βιβλίο: Η θέση της γυναίκας στη θρησκεία ή καλύτερα ο θρησκευτικός μισογυνισμός, η σχέση ιεροσύνης και γάμου, ο αυτισμός, οι εξουσιαστικές σχέσεις μεταξύ των φύλων, αλλά και μια ανατρεπτική εκδοχή της σχέσης Ιησού και Μαρίας Μαγδαληνής.

Ακριβώς όπως το εντοπίσατε είναι, υπάρχει κάτι το ομοούσιο μεταξύ αυτών των ζητημάτων. Με το βιβλίο μου δεν κομίζω κάτι νέο, ξαναθυμίζω παλαιές αμαρτίες και συμπεριφορές, δοκιμάστε να διαβείτε εσείς οι γυναίκες το κατώφλι του ιερού μιας εκκλησίας, σας το απαγορεύουν, σας το απαγορεύει ο ίδιος σας ο γιος που ενδεχομένως είναι ιερωμένος, σας χαρακτηρίζουν  μιάσματα, που οφείλετε υποταγή στον άντρα. Κυρία Νανάκη, είμαστε κληρονόμοι μιας λογικής, αυτήν τη λογική αρνούμαι να την υποτάξω σε οιονδήποτε ισχυρισμό. Απορώ γιατί τα ανέχεστε, γιατί τα συγκαλύπτετε, γιατί τα σκεπάζετε όλα αυτά! Πραγματικά αυτό είναι έξω και πέραν από τις γνωστικές και νοηματικές μου ικανότητες. Όσον αφορά την εξουσιαστικότητα μεταξύ των φύλων, τις περισσότερες φορές βλέπουμε πως ασκείται από τον άντρα προς τη γυναίκα, και δεν με ενοχλεί απλά η ελαφρότητα με την οποία ανεχόμαστε αυτό το τραγικό και πρωτόγονο γεγονός, αλλά ο κυνισμός, ο σαδισμός με τον οποίο επιβάλλεται η εξουσιαστικότητα, δηλαδή κάτι προερχόμενο από το βάθος των ενστίκτων.  Πού είναι η ευθυτένεια του συναισθήματος και της συνείδησης;

Άφησα τελευταίο το θέμα του θανάτου. Μπορεί η σκέψη του θανάτου να βοηθάει τον βηματισμό της ζωής, η γνώση όμως της ακριβούς ημερομηνίας που ο καθένας μας θα εγκατέλειπε τα εγκόσμια αποδεικνύεται, διαβάζοντας το βιβλίο, καταστροφική. Είναι πράγματι σοκαριστική η παρουσίαση αυτής της εκδοχής!

Ακριβώς αυτός είναι ένας από τους λόγους που έγραψα αυτό το βιβλίο. Ευτυχώς και δεν γνωρίζουμε την ακριβή ημερομηνία γιατί τότε η ανοδική τροχιά του ελλείμματος της ηθικής θα έφτανε σε δυσθεώρητα ύψη και η κατάπτωση του ανθρώπου σε απροσμέτρητο βάθος. Ωστόσο, η μελέτη του θανάτου θα μας οδηγήσει στην κατανόησή του και τότε ο φόβος του θανάτου θα γίνει αγωνία για ζωή. Εναγωνίως αναζητούμε απάντηση στο ερώτημα αν υπάρχει ζωή μετά θάνατον, μα γιατί μας ενδιαφέρει τόσο πολύ; Εδώ δεν ζούμε –παρά μόνο υποδυόμαστε– αυτή τη ζωή, που είναι μπροστά στα μάτια μας. Μπορούμε  να λειτουργήσουμε με έναν πιο βαθύ και διάχυτο τρόπο από ό,τι μας υπαγορεύουν οι ανασφάλειές μας.

Στις πρώτες κιόλας σελίδες ο αφηγητής της ιστορίας Περικλής Γεράκης, ψυχίατρος και ψυχαναλυτής, σημειώνει πως «αρκετοί “φίλοι” προσπάθησαν να με μεταπείσουν να μην γράψω όσα θα ακολουθήσουν»  ….«Μην τα βάζεις μαζί τους είναι πανίσχυροι». Αλήθεια υπάρχουν κόκκινες γραμμές για έναν δημιουργό;

Προσωπικά δεν έχω κόκκινες γραμμές, όλα πρέπει να λέγονται. Ωστόσο, οτιδήποτε γράφω το αγγίζω με ιδιαίτερο σεβασμό και τη δέουσα, κάθε φορά –ανάλογα με την περίσταση–, προσοχή. Με κανέναν δεν τα βάζω, θέλω να νιώσουν και να στεφανώσουν τη γυναίκα, τη μάνα, όπως της αξίζει. Θα ήταν έντιμο και τιμητικό να αναθεωρήσουν πράγματα, αλλά και αυτό να μην γίνει, που είμαι απολύτως πεπεισμένος πως δεν πρόκειται να συμβεί, τουλάχιστον αισθάνομαι ότι δεν σιώπησα σε όσα μου προκαλούν φρίκη.

Έχετε πει πως η κρίση σας εξώθησε να γράψετε το νέο σας βιβλίο. Με ποιο τρόπο;

Αναφέρθηκα στην κρίση διότι λόγω της κρίσης περίμενα έναν διαφορετικό βηματισμό όχι από την εξουσία αλλά από τους «κυβερνώντες», από τους οποίους ανέμενα να αναληφθούν πρωτοβουλίες – κυβερνώντες υπό τη στενή και ευρεία έννοια του όρου-. Παράλληλα, η κρίση έκανε ορατές συμπεριφορές απύθμενης εξουσιαστικότητας, περιέκοψε τις χορηγίες σε συνανθρώπους μας που διαβιούν κάτω από ειδικές συνθήκες, η κρίση δημιούργησε νέες κατηγορίες ανθρώπων, ανθρώπων  που δεν υπάρχουν, και δεν εννοώ τους παρίες, αλλά αυτούς που κυριολεκτικά «δεν υπάρχουν», δηλαδή τους βρίσκει ο θάνατος και δεν τους αναζητά κανείς. Γιατί να συμβούν όλα αυτά; οι απαντήσεις είναι μέσα σε αυτό το βιβλίο, έτσι όπως κατανοώ εγώ τα πράγματα.

Το βιβλίο του Στέλιου Χαλκίτη “De Profundis, Αναμάρτητοι Έρωτες” θα παρουσιαστεί το Σάββατο 4 Μαρτίου στις 6.30 το απόγευμα  στο αμφιθέατρο του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης.

Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι:

• Ιωάννης Καζάζης, ομ. Καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας του Α.Π.Θ., Πρόεδρος στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
• Ζαΐρα Παπαληγούρα, Καθηγήτρια Ψυχολογίας του Α.Π.Θ.
• Ευγενία Παπαδοπούλου, Πρόεδρος Πρωτοδικών Διοικητικών Δικαστηρίων – Πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας Φορολογικού Δικαίου της Ένωσης Ευρωπαίων Διοικητικών Δικαστών
• Μαρία Κομπατσιάρη, Εικαστικός

Ο συγγραφέας Στέλιος Χαλκίτης στο τέλος της παρουσίασης θα απευθύνει χαιρετισμό.

Την παρουσίαση θα συντονίσει η Θεοδώρα Λειψιστινού, Φιλόλογος – πρ. Πρόεδρος του Βαφοπούλειου Πνευματικού Κέντρου.

“De Profundis, Αναμάρτητοι Έρωτες” κυκλοφορεί πανελλαδικά σε όλα τα βιβλιοπωλεία. Στην Κάλυμνο η διακίνησή του γίνεται από το βιβλιοπωλείο του συγγραφέα.

Περίληψη:

Στο «καταφύγιο», κοντά στο τριζοβόληµα της φωτιάς, στον ήχο της βροχής και στης άνοιξης τις αύρες, ανδρώθηκε η φιλία του Μητροπολίτη Νικόλαου µε τον άθεο µηχανικό Κορνήλιο Βερόνη, µια καθαρή συναναστροφή, απαλλαγµένη από µικρότητες και φθηνές παραστάσεις αποκριάτικου βίου. Σε πλούσιο αφηγηµατικό χρόνο, µε εικονοπλασία επενδεδυµένη µε βάθος πνευµατικό, µια δικαστής κάνει βουτιά στα άδυτα του συναισθήµατος, εµπλέκοντας στον παράξενο έρωτα τον κραταιό Μητροπολίτη ο οποίος καταφεύγει –κατά την ανατρεπτική τους συµπόρευση– στις άγνωστες συµπαντικές στιγµές του Ιησού και της Μαγδαληνής που αναδύονται µέσα από τα µυστικά Τετράδια του γερο-Πιτσιρίκου. Τετράδιο τέταρτο, σελίδα τριάντα µία: Είχαν αποµακρυνθεί… «Γιατί, Κύριέ µου, αφήνεις να Σε σταυρώσουν;» ψιθύρισε µε απόγνωση. «Τυπώνω Μαρία στο σώµα µου αυτά που δεν λέγονται». «Και τι θα κερδίσεις, Βασιλιά µου;» «Πολλές φορές Μαρία, δεν έχει σηµασία πόσα κέρδισες, αλλά πόσα δεν έχασες. Κι εγώ ετοιµάστηκα για να τα δώσω όλα. Στύβω τις πέτρες και µατώνω»… Η Άσπεργκερ αδελφή του Μητροπολίτη, αµείλικτα προκλητική, δηλώνει παρούσα και πλέκει στον κόσµο της το όνειρο µε την πραγµατικότητα, µε απεγνωσµένη γενναιότητα και µε πολεµική διάθεση ενάντια στην ανθρώπινη αλλοτρίωση. Και ο συγγραφικός προβολέας ανάβει, για να φωτίσει την Ψυχανάλυση παράλληλα και τη ζωή των άλλων ολοζώντανων χαρακτήρων, που υπόσχονται να µιλήσουν σε συλλεκτικές στιγµές, να ανατρέψουν βεβαιότητες, να υποτάξουν τις εκατονταρχίες του ψεύδους και να αφήσουν τη βροχή να συνοδεύει το παράπονό τους.